Martijn en Lars Flikweert hadden in 2019 net hun opleiding afgerond. Zin om aan een echte baan te beginnen hadden ze nog niet. Wel wilden ze graag iets bedenken voor de agrarische sector, waar ze vandaan komen. Lars had in Wageningen geleerd wat je allemaal kunt doen met camerabeelden en een computer. Een teler uit de buurt had een spruitensorteermachine staan en al testende kwamen ze stapjes verder. Ze switchten van spruiten naar aardappelen en toen ook Stefan, de broer van Martijn en werktuigbouwkundige, zich aansloot, gingen de ontwikkelingen snel. In 2021 kwam de Quality Grader op de markt: een sorteermachine op basis van kunstmatige intelligentie die de kwaliteit van aardappelen beoordeelt. Inmiddels hebben ze er meer dan 300 verkocht. ‘Deze sorteerder hoeft geen koffie, is nooit ziek en geeft me rust, arbeidsgemak, werkplezier en een beter sorteerresultaat’, vertelt akkerbouwer Robin Bouwmeester.
Vergelijkbaar is het verhaal van Jeroen Wolters en Han Hilbrands, studenten van de opleiding Agrotechniek & Management in Dronten. Ze richtten uit liefde voor de agrarische sector in 2019 het bedrijf Smart Agri Technology (SAT) op. Met als doel slimme technieken in de agrarische sector te gebruiken om teelt en bodem te verbeteren. Uit SAT ontstond het digitale loonbedrijf bedrijf Doorgrond.nl, met als missie om precisielandbouw laagdrempelig en toegankelijk te maken voor boeren. Doorgrond.nl zet robots in de praktijk aan het werk. Op de akkers in Noord-Nederland rijden er momenteel een aantal pootgoedziektedetectierobots en ze zijn inmiddels zo slim dat een marktdoorbraak aanstaande is. De machine herkent virusplanten in een zeer vroeg stadium met behulp van camera’s. Het resulteert in minder bespuitingen en minder arbeid.
Ook de Ecorobotix en andere robots die langzaam maar zeker de akker veroveren, komen voornamelijk voort uit slimme koppen met een landbouwachtergrond. Het is precies de reden waarom de Groninger akkerbouwer Anselm Claassen al twintig jaar experimenteert met precisielandbouw en het verzamelen van data. ‘Er lopen zoveel slimme mensen, vaak boerenzonen en -dochters rond, de ontwikkelingen rondom AI gaan razendsnel en voordat je het weet zijn er straks complete programma’s die op basis van de verzamelde data met de perfecte machine of oplossing of teeltadvies komen. En dan heb je op basis van jarenlang verzamelde kennis en data ineens een behoorlijke voorsprong.’
Dit nummer van Akker van het Noorden staat in het teken van de toekomst. Hoe ziet de akkerbouw er in 2035 of 2040, whatever, uit? Hopelijk beseft ook de nieuwe regering dat investeren in moderne landbouw loont. De hierboven genoemde innovaties verdienen zich namelijk royaal terug. Het draagt bij aan voedselzekerheid, geeft minder milieudruk, minder arbeidsmigratie en maakt de landbouwsector weer sexy voor jonge mensen. Nu slaan veelbelovende, individuele initiatieven op het boerenerf nog te vaak stuk op gebrek aan praktische kennis dan wel ambtelijke molens bij de RVO. Akkerbouwers zouden daarom zelf ook best wat meer regie kunnen nemen, bijvoorbeeld door in groepsverband te gaan investeren in slimme, praktische oplossingen waar ze op hun bedrijf mee worden geconfronteerd. Er wordt de laatste jaren goed verdiend dus dat kan het probleem niet zijn om te komen tot een soort van boereninnovatiefonds. En dan ‘bottum-up’ de keten en de overheid overtuigen dat elke cent die ze er bijleggen dubbel en dwars terugkomt. Intrinsieke boerengroepsmotivatie als smeermiddel om snelheid in innovatie te krijgen: gegarandeerd dat het werkt.
