In de chaos van het geklapte Landbouwakkoord, de val van het kabinet en het afscheid van premier Rutte was het een feest van inspiratie om verslag te mogen doen van het 20-jarig jubileum van de Vereniging Economisch & Ecologisch verantwoorde Landbouw en Natuur in Holwerd, beter bekend als EcoLaNa. Het samenwerkingsverband van tw
ee akkerbouwers, een melkveehouder en een schapenhouder aan de Friese Waddenkust was begin deze eeuw z’n tijd al vooruit met het opzetten van een gemengd bedrijf moderne stijl.
Een van de doelstellingen bij de oprichting was omschakeling van traditionele landbouwproductie naar een maatschappelijk verantwoorde productiewijze. Daarin slaagden ze met verve. Op 400 hectare kleigrond hebben ze een prachtig natuurinclusief kringloopbedrijf neergezet. Natuurlijk leverde de samenwerking wel eens spanning op. Het belang van het akkerbouwbedrijf strookt niet altijd met dat van het melkveebedrijf, maar tot polarisatie leidde het nooit. ‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder’, is hun motto. Toch is dit alles niet genoeg om onbezorgd de toekomst in te gaan. Hun kinderen werden groot en deze nieuwe generatie boeren – ze willen allemaal ook gewoon weer boer worden – onderkent op basis van de hedendaagse maatschappelijke context dat er opnieuw moet worden geschakeld.
De Rabobank onder leiding van de Groninger natuurmelkveehouder Alex Datema komt dit najaar met een visie waarin staat dat de landbouw in Nederland er over 20 jaar radicaal anders uitziet. Niet de economie, maar de landschappelijke kwaliteit is dan leidend voor hoe boeren opereren. In dat plaatje is slechts bij hoge uitzondering nog plaats voor gewasbeschermingsmiddelen. De Rabobank gaat hierop de komende jaren ook acteren in de financiering. De jonge boeren van EcoLaNa zien dat ergens ook wel aankomen en schakelen door, naar een nog regeneratieve landbouw met ruime bouwplannen. Naar afbouw van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Naar nóg meer biodiversiteit. En naar verbinding met de maatschappij middels streekproductie.
Ik weet zeker dat alle boeren van EcoLaNa zich groen en geel ergeren aan de onkunde over natuur- en voedselproductie die ze dagelijks via diverse mediakanalen over zich heen krijgen gestort. Desondanks begrijpen ze dat doorschakelen vereist is om boer te kunnen blijven in dit drukke land. Ambitieuze samenwerkingsverbanden tussen akkerbouwers en melkveehouders worden nu gefrustreerd door wet- en regelgeving die specifiek is gericht op één sector of op één bedrijf. Het is te hopen dat een nieuw en fris kabinet de energie en inspiratie van deze jonge boeren ten volle laat stromen door dit te veranderen. Het leidt gegarandeerd tot moderne en gemotiveerde boeren die in staat zijn invulling te geven aan een toekomstbestendige landbouw met een onberispelijk antwoord op de uitdagende milieu- en klimaatopgaves die er liggen.
