Een bom sloeg in toen de brieven van stikstofminister Christianne van der Wal en landbouwminister Henk Staghouwer in de publiciteit kwamen. Er worden doelen gesteld van meer dan 70% reductie van stikstofuitstoot naast kwetsbare natuurgebieden en een reductie van 12 tot 47% voor andere gebieden in Nederland. Gemiddeld is de landbouw in Nederland verantwoordelijk voor 40% stikstofreductie. Dit betekent dat een derde van de veestapel moet worden gesaneerd en dat de overblijvende veehouderijbedrijven op slot worden gezet.
Ook de akkerbouw ontkomt niet aan de doelstellingen. Verduurzaming van de bouwplannen met een minimaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en het telen van nieuwe, laag salderende eiwitgewassen moet de biodiversiteit verbeteren en de nitraatuitstoot naar water tot een minimum beperken. Een heel scala aan maatregelen naar een duurzame landbouw, met een beschamend zuinig toekomstperspectief voor de agrarische ondernemers in Nederland.
Welke keuze maakt onze overheid eigenlijk met de gepresenteerde plannen? Gezien de zuinige perspectieven die door de overheid aan de agrarische ondernemers worden geboden, lijkt het er op dat de overheid niet meer kiest voor landbouw in Nederland. De stikstofreductie die de landbouw realiseert, wordt gebruikt voor de bouw van huizen en wegen. Voor het ontwikkelen van industriegebieden en zonnevelden. En voor het inrichten van natuurparken, waar de consument in zijn vrije tijd kan onthaasten.
Met de voorliggende plannen neemt de Nederlandse regering afstand van de doelstelling die na de Tweede Wereldoorlog is ingezet: nooit meer honger, met de focus op het produceren van voedsel. Met de huidige oorlog in Oost-Europa, waarin voedsel als wapen wordt gebruikt, is het toch niet te bevatten waarom een andere keuze wordt gemaakt. Juist nu in deze tijd, waarin mogelijk de helft van de wereldbevolking met hongersnood te maken gaat krijgen, verwacht je toch van de overheid dat onze eerste levensbehoefte, voedsel, wordt veiliggesteld? Nee hoor, wij kiezen voor bloemen op de akkers terwijl de wereld aan de rand staat van een grote hongersnood.
In deze context is het nog zuurder dat één van de regeringspartijen op hun partijcongres een motie heeft aangenomen om de 100 km op de snelwegen te verhogen naar 130 km. Dan kan je voor de bühne aangaande het stikstofbeleid wel een motie indienen tegen de voorstellen van de minister, feit is wel dat je als partij zelf aan de tekentafel van het nieuwe beleid hebt gestaan.
De wal zal het schip hopelijk keren. Feit is dat het nieuwe landbouwbeleid grote verdeeldheid brengt in de samenleving, met politieke verschuivingen als gevolg. Het is maar de vraag of dat voor de BV Nederland gunstig is. Alles overziend, wat nu over de agrarische sector wordt uitgerold, doet mij denken aan een protestlied van Boudewijn de Groot uit 1966 tegen de oorlog in Vietnam. Terwijl de wereld in brand staat, kijkt de Amerikaanse president de andere kant op. Zoals Rutte nu de andere kant opkijkt, terwijl onze boeren in grote onzekerheid zijn geraakt. De titel van het liedje luidt: ‘Welterusten meneer de president, slaap zacht.’
Rutgher Steenbeek,
Branchespecialist Akkerbouw Countus accountants + adviseurs